साउने संक्रान्ति पर्व शुरु भएसँगै महिलाहरुमा मेहेन्दी र हरियो चुरा लगाउने चलन साउनभरि परम्पराको रुपमा चलिआएको छ । याे बर्षको पनि श्रवण महिना आजबाट सुरु भइसकेको छ । प्राकृतिक रुपमा पनि हरियो महिना हो, साउन ।
वनजंगल, खेतवारी मात्र नभई साउन महिना शुरु भएपछि युवतीका हातमा हरियो चुरा र मेहेन्दी देखिन्छ । विवाहित महिलाले सौभाग्यको प्रतिकको रुपमा हरियो चुरा लगाउँछन् । अविवाहित युवती पनि राम्रो वर प्राप्त होस् भनी हरियो चुरा र मेहन्दी लगाउँछन ।
परापूर्वकालदेखि नै साउने सोमबारको दिन व्रत बसी चोखो खाने चलन थियो तर अहिले आएर आधुनिकता र समयको मागसँगै साउन महिना भरि हरियो, पहेँलो र रातो रङ्गको सारी, चोलो, कुर्ता, चुरा, पोते, नङ पालिस, मेहन्दी शास्त्रीय आधार नभेटिए पनि यसको प्रचलन बढेको छ । अहिले व्रत बस्ने, पूजाआजा गर्ने शिव मन्दिरमा जाने, रुद्राभिषेक गर्ने प्रचलन बढेको छ र यस कार्यमा महिला मात्रै नभएर पुरुषहरू पनि संलग्न भएको देख्न पाइन्छ !
तर, यो चलन कहिले सुरु भयाे र किन साउन मै हरियो चुरा र मेंहन्दी लगाइन्छ भन्नेबारे सबैलाई थाहा नहुन पनि सक्छ ।
हिन्दू धर्मग्रन्थका अनुसार ‘
श्रावण महिनामा पनि सोमबार भगवान शिवको प्रिय दिन भएकाले यो दिन व्रत बस्दा लौकिक र पारलौकिक फल प्राप्त हुन्छ,,,,,,भने ज्ञान,विचार,बुद्दी,विवेक,श्रदा,शक्ति,भक्ति तथा पवित्रताको अभिवृद्धि इब अन्तरात्मा शुद्ध हुन्छ । साउनमा माता पार्वतीले पति महादेवलाई खुसी बनाई सौभाग्य प्राप्त गर्न हरिया चुरा,पोते र हातमा मेहेन्दी लगाएकी थिइन् । र साउनमा जताततै हरियाली हुने हुनाले त्यही हरियालीमा रमाएर महादेवबाट सौभाग्य प्राप्तिको खुसी प्राप्त गर्न पाइन् । ’
प्राचीन किंवदन्ती अनुसार मेहेन्दी, हरियो चुरा र व्रत बस्दा विवाहित महिलाका श्रीमानको आयु बढ्छ । यसको वैज्ञानिक तथ्य पनि रहेको छ । विवाहित महिलाले यसरी चुरा मेहेन्दी लगाउँदा उनीहरुको सुन्दरता सामान्य भन्दा बढ्ने गर्छ जसले श्रीमानमा श्रीमतीको आकर्षण कायम राख्छ । श्रीमतीले व्रत्र बस्दा स्वास्थ राम्रो हुनुका साथै श्रीमाती प्रति श्रीमानको सम्बन्ध प्रगाढ हुने गर्दछ ।
साथै चुरा लगाउँदा यसको ध्वनिले मानिसको मस्तिष्कलाई एकाग्रता राख्न मद्दत गर्दछ । चुराको आवाजले मानिसको मस्तिष्कलाई अन्य धेरै नै फाइदा पुर्याउने वैज्ञानिकहरुले पुस्टि पनि गरेका छन् ।
मेहेन्दीले पनि स्वास्थमा फाइदा पुर्याउँछ । मेहेन्दीको शीतलताले तनाव, टाउको दुखाई र ज्वरोबाट राहत प्रदान गर्ने मान्यता रहिआएको छ । नङलाई बढाउनका लागि पनि मेहेन्दी निकै प्रभावकारी मानिन्छ । तर, बजारमा पाइने रसायन युक्त मेहेन्दीले भने यस्ता फाइदा पुर्याउँदैनन् ।कतिपय ठाउँमा मेहन्दीलाई डार्क बनाउनका लागि विभिन्न केमिकल, पेट्रोल, एसीड लगायतका वस्तु राखिन्छ जुन मानिसको स्वास्थ्यको लागि घातक हो । यस्ता मेहेन्दीको प्रयोगले छाला पोल्ने छालाको एलर्जी हुने देखि क्यान्सरसम्मको रोग लाग्ने खतरा बढी हुन्छ ।त्यसैले मेहन्दी लगाउँदा प्राकृतिक मेहेन्दी प्रयोग गर्न चिकित्सकहरूको सुझाव छ ।त्यस कारण जथाभावी मेहेन्दी प्रयोग नगर्नु होला ।महिलालाई शिब जस्ताे श्रिमान र पुरषलाई पार्बतीजस्ताे श्रिमती परुन श्रावण महिनाको सबैलाई शुभकामना
Comments
Post a Comment